Historyk, opozycjonista i długoletni parlamentarzysta Prawa i Sprawiedliwości. Jego życiorys łączy naukową pasję z burzliwą przeszłością, w której znalazło się miejsce dla młodzieńczych przygód, kontaktów z artystycznym środowiskiem Krakowa, a także działalności opozycyjnej w czasach PRL. Dziś Ryszard Terlecki, mimo wieku i problemów zdrowotnych, pozostaje aktywny politycznie i intelektualnie, dzieląc się swoimi poglądami w mediach i na platformach społecznościowych.

Pełny artykuł – Kim jest Ryszard Terlecki? Co wiemy o tym doświadczonym polityku i historyku? [wiek, rodzina, dzieci, choroba, relacje z Korą, przeszłość]

Jego życie doskonale odzwierciedla przemiany polskiego życia intelektualnego i politycznego. Profesor historii, dawny hipis i działacz opozycji, od lat łączy świat nauki z praktyką polityczną. Jako wicemarszałek Sejmu i szef klubu PiS stał się jednym z filarów współczesnej sceny parlamentarnej. Mimo wieku wciąż aktywnie komentuje życie publiczne i pozostaje wierny swoim przekonaniom.

Ryszard Terlecki – młodość, edukacja i pierwsze fascynacje

Ryszard Iwon Terlecki urodził się 2 września 1949 r. w Krakowie, w rodzinie inteligenckiej – jego ojcem był pisarz i publicysta Olgierd Terlecki. Dorastał w mieście o silnych tradycjach akademickich, co zaważyło na wyborze ścieżki naukowej: ukończył historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a następnie związał się z uczelnią jako badacz dziejów najnowszych, dochodząc do tytułu profesora nauk humanistycznych. W młodości był postacią barwną: uczestniczył w ruchu hipisowskim, występował pod pseudonimem „Pies„, a jego krakowskie środowisko artystyczne i kontrkulturowe stało się jednym z fundamentów tożsamości pokolenia ’68. Te doświadczenia – od buntu po fascynację wolnością – ukształtowały późniejszą wrażliwość opozycjonisty i historyka PRL.

Kontrkultura i „lato miłości” po krakowsku: wątek Kory

W drugiej połowie lat 60. i na początku 70. Terlecki był widoczną postacią krakowskiej bohemy. Z tego okresu pochodzi jego relacja z przyszłą ikoną polskiego rocka – Korą (Olgą Jackowską). Oboje tworzyli jedną z najbardziej rozpoznawalnych par ówczesnego ruchu hipisowskiego; w licznych wspomnieniach opisywali intensywność tamtych lat, łączącą poszukiwania artystyczne, wolnościowe i obyczajowe. W późniejszych wywiadach Terlecki podkreślał, że Kora była „ważną kobietą” jego młodości, a ich relacja stała się częścią mitu krakowskiego undergroundu. Wątki te – choć prywatne – stanowią istotny kontekst biograficzny, pokazując drogę od kontrkultury do poważnej pracy naukowej i późniejszej służby publicznej.

Opozycja demokratyczna i kariera naukowa

Po okresie kontrkulturowym Terlecki wszedł w orbitę opozycji demokratycznej. Współpracował z Komitetem Obrony Robotników, działał w strukturach „Solidarności„, pisał do podziemnej prasy, koncentrując się na badaniu i opisie realiów Polski „ludowej”. Równolegle rozwijał karierę akademicką, specjalizując się w historii najnowszej i kształcąc kolejne roczniki studentów. Jako autor i redaktor wydał szereg poczytnych publikacji naukowych i popularnonaukowych – m.in. „Miecz i tarcza komunizmu”, „Historia polityczna ‘Ludowej’ Polski 1944-1989”, „Solidarność 1980-1989. Polska droga do wolności” – które umocniły jego pozycję znawcy PRL oraz dziejów opozycji. Ten dorobek badawczy stał się rozpoznawalną marką Terleckiego jeszcze zanim na trwałe wszedł do polityki parlamentarnej.

Wejście do polityki parlamentarnej i pierwsze funkcje

Po 2005 r. Terlecki coraz silniej angażował się w aktywność publiczną związaną z Prawem i Sprawiedliwością, a w 2007 r. uzyskał mandat posła (ponownie w kolejnych kadencjach). Kluczowy przełom nastąpił po wyborach 2015 r., kiedy objął dwie strategiczne funkcje: został wicemarszałkiem Sejmu oraz przewodniczącym Klubu Parlamentarnego PiS. W tych rolach odpowiadał za dyscyplinę klubową, koordynację prac izby i politykę legislacyjną obozu rządzącego, budując reputację sprawnego nawigatora sejmowej większości. Funkcje te pełnił do 2023 r., jest zatem jedną z najdłużej urzędujących osób na szczytach kierownictwa Sejmu w III RP.

Ryszard Terlecki – kariera parlamentarna i rola w Sejmie

Po 2015 roku Ryszard Terlecki stał się jednym z filarów obozu rządzącego. Jako wicemarszałek Sejmu RP i szef Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości był jednym z najbliższych współpracowników Jarosława Kaczyńskiego. Odpowiadał za dyscyplinę klubową, koordynację głosowań oraz organizację pracy posłów PiS. Często określano go mianem „żelaznego marszałka” – polityka chłodnego, skutecznego i niezwykle zdyscyplinowanego. Wystąpienia Terleckiego w Sejmie cechował rzeczowy ton i ostry język wobec opozycji, co uczyniło go jedną z najbardziej rozpoznawalnych twarzy partii.

W swojej działalności sejmowej skupiał się głównie na tematach związanych z polityką historyczną, edukacją, nauką i kulturą. Uważał, że jednym z obowiązków państwa jest ochrona dziedzictwa narodowego oraz edukacja historyczna młodego pokolenia. To podejście wyraźnie nawiązywało do jego doświadczenia akademickiego i wieloletniej pracy naukowej. Współpracował z komisjami: edukacji, nauki i młodzieży, a także kultury i środków przekazu. Jego nazwisko pojawiało się przy projektach ustaw dotyczących instytucji pamięci narodowej, archiwów i polityki muzealnej.

Polski punkt widzenia: Ryszard Terlecki [Video]

Współpraca i relacje wewnątrz partii

W strukturach Prawa i Sprawiedliwości Ryszard Terlecki uchodzi za osobę lojalną wobec kierownictwa partii, a zarazem za polityka o dużym autorytecie wśród klubowych kolegów. Współpracował blisko z Beatą Mazurek, ówczesną rzeczniczką PiS i wicemarszałek Sejmu, tworząc wraz z nią tandem odpowiedzialny za komunikację parlamentarną i kontrolę nad przebiegiem obrad. W politycznym kuluarze mówiono, że Terlecki był jednym z tych działaczy, którzy potrafili utrzymać spokój w najbardziej napiętych momentach politycznych – od głosowań budżetowych po debaty nad kontrowersyjnymi ustawami.

W okresie kryzysów parlamentarnych, takich jak protest opozycji w Sejmie w 2016 roku czy dyskusje nad reformą sądownictwa, Terlecki pełnił funkcję mediatora i organizatora – dbał o utrzymanie porządku proceduralnego i spójności przekazu w klubie. Zyskał wówczas opinię stratega o chłodnym umyśle, który potrafi przewidywać nastroje i reagować bez emocji, co w polityce często bywało postrzegane jako jego siła.

Styl działania i wizerunek publiczny

Ryszard Terlecki jest jednym z tych polityków, którzy konsekwentnie unikają medialnego blichtru. Występuje publicznie, gdy wymaga tego sytuacja – zwykle w kontekście sejmowych debat lub partyjnych oświadczeń. Cechuje go charakterystyczny, oszczędny sposób wypowiedzi oraz ironiczny ton, który często staje się źródłem cytatów medialnych. Krytycy zarzucają mu brak empatii wobec opozycji, natomiast zwolennicy widzą w nim doświadczonego parlamentarzystę, który trzyma się zasad i jasno określonej wizji polityki państwa.

Mimo surowego wizerunku, współpracownicy określają go jako człowieka o dużej kulturze osobistej i specyficznym poczuciu humoru. W środowisku sejmowym znany jest z dystansu do medialnych kontrowersji i niechęci do autopromocji. Wielu polityków PiS podkreśla, że jego doświadczenie i spokój były bezcenne w chwilach politycznego napięcia.

Aktywność naukowa i publikacje

Zanim na dobre poświęcił się polityce, Ryszard Terlecki przez wiele lat działał w świecie akademickim. Związany z Instytutem Historii Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, był także wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego. Specjalizuje się w historii Polski powojennej, dziejach opozycji demokratycznej oraz w badaniach nad aparatem bezpieczeństwa PRL.

Jest autorem wielu książek i opracowań, które stanowią ważny wkład w polską historiografię. Wśród nich znajdują się m.in.:

• „Miecz i tarcza komunizmu” – analiza struktur i działań komunistycznego aparatu bezpieczeństwa,
• „Historia polityczna Polski 1944-1989” – jedno z jego najbardziej znanych dzieł, prezentujące syntetyczny obraz PRL,
• „Solidarność 1980-1989. Polska droga do wolności” – opracowanie naukowe dotyczące ruchu opozycyjnego,
• „Uniwersytet w czasach rewolucji” – studium o przemianach życia akademickiego w latach 60. i 70.

Jego prace często służą jako źródła dla historyków, publicystów i studentów zajmujących się dziejami najnowszymi. W publikacjach Terleckiego widoczny jest charakterystyczny styl – łączenie naukowej precyzji z publicystyczną lekkością narracji.

Ryszard Terlecki po 2019 roku – dojrzały etap kariery politycznej

Po wyborach parlamentarnych w 2019 roku Ryszard Terlecki ponownie zdobył mandat poselski, kontynuując funkcję wicemarszałka Sejmu oraz przewodniczącego Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości. W tym okresie jego rola polityczna jeszcze bardziej się umocniła – był jednym z kluczowych architektów strategii sejmowej PiS. Zajmował się koordynacją działań legislacyjnych, nadzorował prace komisji, a także odpowiadał za komunikację między rządem a klubem parlamentarnym.

W czasie pandemii COVID-19 aktywnie wspierał działania rządu w zakresie legislacji kryzysowej. Występował w Sejmie w imieniu klubu w debatach dotyczących tarcz antykryzysowych i polityki zdrowotnej. Mimo pogarszającego się stanu zdrowia nie wycofał się z życia publicznego. W 2021 roku przeszedł zabieg medyczny, jednak już po kilku tygodniach powrócił do pracy sejmowej, potwierdzając swoją determinację i odporność.

W ostatnich latach stał się także jednym z głównych komentatorów polityki międzynarodowej w ramach obozu Zjednoczonej Prawicy. W swoich wypowiedziach podkreślał znaczenie suwerenności Polski oraz potrzebę wzmacniania jej roli w Unii Europejskiej, przy jednoczesnej obronie tradycyjnych wartości. Jego głos w tych kwestiach był często cytowany i komentowany przez media – zarówno sprzyjające, jak i krytyczne wobec PiS.

Wizerunek medialny i obecność w sieci

Mimo wieku i poważnego dorobku naukowego, Ryszard Terlecki doskonale odnalazł się w erze mediów społecznościowych. Jest aktywny na platformie X (dawniej Twitter) (profil https://x.com/RyszardTerlecki), gdzie regularnie komentuje bieżące wydarzenia polityczne, historyczne i społeczne. Jego wpisy charakteryzują się zwięzłością i stanowczością, a często również ironią, która stała się jego znakiem rozpoznawczym.

Równolegle prowadzi oficjalny profil na Facebooku (pod adresem https://www.facebook.com/ryszardterlecki/), gdzie publikuje informacje o swoich wystąpieniach sejmowych, konferencjach i wydarzeniach naukowych. Dzięki tej obecności pozostaje w bezpośrednim kontakcie z wyborcami i sympatykami, łącząc tradycyjny autorytet profesora z nowoczesnym stylem komunikacji. W erze cyfrowej zyskał opinię polityka, który potrafi łączyć doświadczenie z prostotą przekazu, unikając jednocześnie agresywnego tonu typowego dla współczesnych debat online.

Ryszard Terlecki – dziedzictwo i znaczenie w polskiej polityce

Patrząc z perspektywy kilkudziesięciu lat działalności, Ryszard Terlecki należy do grona polityków, którzy w sposób trwały odcisnęli piętno na polskim życiu publicznym. Jego kariera obejmuje wszystkie kluczowe etapy najnowszej historii Polski: od młodzieńczego buntu i kontrkultury lat 60., przez działalność w opozycji antykomunistycznej, aż po czasy współczesne, w których odgrywa rolę jednego z filarów partii rządzącej.

Łączy w sobie cechy naukowca, intelektualisty i pragmatycznego polityka. Jego dorobek naukowy – obejmujący liczne książki i opracowania poświęcone historii PRL i opozycji – wciąż znajduje się w obiegu akademickim. W polityce jest symbolem stabilności, dyscypliny i długowieczności. Mimo kontrowersji, jakie budzą jego wypowiedzi, pozostaje jednym z najdłużej urzędujących parlamentarzystów w III RP i jednym z nielicznych, którzy łączą działalność naukową z realnym wpływem na kształt współczesnego państwa.

Życie rodzinne, zdrowie i aktywność publiczna

W sferze prywatnej Terlecki był dwukrotnie żonaty i ma troje dzieci (z pierwszego małżeństwa). W przestrzeni publicznej wolał akcentować dorobek naukowy i polityczny, utrzymując rodzinę z dala od medialnego zgiełku. W 2021 r. media donosiły o jego problemach zdrowotnych i hospitalizacji związanej z atakiem pęcherzyka żółciowego; po zabiegu polityk szybko wrócił do aktywności parlamentarnej. Mimo upływu lat – dziś to doświadczony 76-latek – pozostaje obecny w debacie publicznej, a wizerunkowo łączy etos profesora-praktyka z politykiem żeglającym między nauką, historią a bieżącą legislacją.

W życiu prywatnym Ryszard Terlecki ceni spokój i kontakt z naturą. Znany jest ze swojej miłości do zwierząt, w szczególności do psów, które towarzyszą mu od lat – stąd też jego młodzieńczy pseudonim „Pies„. W wolnych chwilach sięga po literaturę historyczną i biograficzną, a także wspomina okres studencki i przyjaźnie z czasów krakowskiej kontrkultury.

Mimo bogatego życiorysu i licznych osiągnięć, nie dąży do autopromocji. W wywiadach podkreśla, że „historia jest nauczycielką pokory”, a polityka powinna być kontynuacją służby publicznej. Jego postawa – łącząca intelektualny chłód z głębokim przywiązaniem do idei – sprawia, że do dziś budzi zarówno podziw, jak i kontrowersje.

Podsumowanie

Ryszard Terlecki to postać o wyjątkowej biografii – od buntownika i hipisa, przez historyka i profesora, po doświadczonego polityka i wicemarszałka Sejmu. Jego życie stanowi fascynującą podróż przez najważniejsze etapy historii współczesnej Polski. W 2025 roku, mając 76 lat, nadal pozostaje aktywnym uczestnikiem debaty publicznej, komentując bieżące wydarzenia i wspierając działania partii, z którą związał większość swojej kariery. Niezależnie od ocen, jego nazwisko już dziś należy do trwałego katalogu polskich elit politycznych i naukowych.

[Bio] Ryszard Terlecki

• Imię i nazwisko: Ryszard Iwon Terlecki
• Data i miejsce urodzenia: 2 września 1949 r., Kraków
• Wiek: 76 lat (2025)
• Wykształcenie: historyk, profesor nauk humanistycznych, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Kariera naukowa: wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II, autor licznych książek o historii PRL, m.in. „Miecz i tarcza komunizmu”, „Historia polityczna Polski 1944–1989”
• Kariera polityczna: działacz opozycji demokratycznej, poseł PiS od 2007 roku, wicemarszałek Sejmu, szef Klubu Parlamentarnego PiS
• Życie prywatne: dwukrotnie żonaty, ma troje dzieci, w tym córkę; prywatnie miłośnik zwierząt, zwłaszcza psów
• Wątek artystyczny: w młodości związany z ruchem hipisowskim i piosenkarką Korą (Olgą Jackowską)
• Stan zdrowia: przeszedł zabieg medyczny w 2021 roku, szybko wrócił do aktywności publicznej
• Aktywność w mediach społecznościowych: prowadzi profile https://x.com/RyszardTerlecki (Twitter/X) i https://www.facebook.com/ryszardterlecki/ (Facebook)
• Dorobek naukowy: kilkanaście książek i opracowań naukowych; publicysta i wykładowca akademicki
• Pseudonim młodzieńczy: „Pies” – używany w czasach ruchu hipisowskiego
• Znany epizod: relacja z Korą (Olgą Jackowską/Ostrowską) w czasach młodości

Ryszard Terlecki: Wolność dziennikarzy to fenomen polskiego sejmu [Video]

FAQ – pytania o Ryszarda Terleckiego, znanego historyka i polityka

1. Kim jest Ryszard Terlecki?
   To historyk, profesor i polityk Prawa i Sprawiedliwości. Od 2007 roku poseł na Sejm RP, a od 2015 – wicemarszałek Sejmu i szef Klubu Parlamentarnego PiS.
2. Jak wyglądało jego życie przed polityką?
   W młodości był związany z ruchem hipisowskim i środowiskiem artystycznym Krakowa. Nosił pseudonim „Pies” i był partnerem piosenkarki Kory. Później poświęcił się nauce i historii, zostając wykładowcą Uniwersytetu Jagiellońskiego.
3. Jakie książki napisał Ryszard Terlecki?
   Jest autorem wielu publikacji, m.in. „Miecz i tarcza komunizmu”, „Historia polityczna Polski 1944-1989”, „Solidarność 1980–1989. Polska droga do wolności” oraz „Uniwersytet w czasach rewolucji”.
4. Jakie ma wykształcenie?
   Ukończył historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych.
5. Czy Ryszard Terlecki był żonaty?
   Tak, był dwukrotnie żonaty. Ma troje dzieci, w tym córkę. Jego życie rodzinne pozostaje poza mediami, gdyż sam dba o prywatność bliskich. Personalia zarówno pierwszej, jak i drugiej żony, pozostają tajemnicą.
6. Czy Ryszard Terlecki chorował?
   W 2021 roku miał problemy zdrowotne, wymagające hospitalizacji (związane z atakiem woreczka żółciowego, wymagające interwencji chirurgicznej). Po krótkiej przerwie powrócił do obowiązków sejmowych.
7. Jakie ma relacje z Beatą Mazurek?
   Współpracował z Beatą Mazurek w czasie jej pełnienia funkcji rzeczniczki PiS i wicemarszałek Sejmu. Razem odpowiadali za komunikację i działania klubu parlamentarnego.
8. Jakie poglądy reprezentuje Ryszard Terlecki?
   Uważa się za konserwatystę i patriotę. Podkreśla znaczenie historii i tradycji narodowej w wychowaniu społecznym oraz potrzebę umacniania suwerenności Polski w UE.
9. Czy Ryszard Terlecki ma konto w mediach społecznościowych?
   Tak, aktywnie prowadzi profil na platformie X (https://x.com/RyszardTerlecki) oraz na Facebooku (https://www.facebook.com/ryszardterlecki/).
10. Dlaczego nazywano go „Psem”?
    Pseudonim „Pies” pochodzi z jego młodzieńczych lat, kiedy należał do krakowskiej grupy hipisów. Z biegiem lat przydomek stał się częścią legendy jego młodości.
11. Czy nadal jest aktywny politycznie?
    Tak. Mimo wieku i przebytych problemów zdrowotnych nadal pełni mandat poselski, komentuje wydarzenia polityczne i bierze udział w debatach sejmowych.

Źródła publikacji:
(1) https://pl.wikipedia.org/wiki/Ryszard_Terlecki
(2) https://x.com/RyszardTerlecki
(3) https://www.facebook.com/ryszardterlecki/
(4) https://mamprawowiedziec.pl/polityk/2413_ryszard_terlecki