Biochemię definiuje się jako naukę zajmującą się nie tylko składnikami chemicznymi funkcjonującymi w komórkach organizmów żywych, ale również zachodzącymi w nich procesami i reakcjami, w których biorą one udział. Dziedzina ta jest zatem gałęzią rozważającą bardzo szerokie zagadnienia powiązane z biologią samej komórki oraz rozważa kompleksowo wszelkie zagadnienia z biologii molekularnej.

Cele biochemii jako nauki

Odseparowanie tej gałęzi naukowej pozwala na dokładniejsze zbadanie na poziomie molekularnym procesów i reakcji chemicznych zachodzących podczas życia oraz funkcjonowania komórek w organizmach żywych, co pozwoli na ich lepsze zrozumienie.

Badanie nad molekułami znajdującymi się w komórkach pozwala na precyzyjniejsze określenie ich samej struktury, jak również dokonanie szczegółowej analizy zasad ich samego funkcjonowania.

Dzięki biochemii naukowcy starają się również, poprzez lepsze zrozumienie prawidłowości zachodzących podczas procesów w cyklu życiowym komórki, odpowiedzieć na pytanie dotyczące powstania samego życia.

Biochemia jako nauka dotyka praktycznie wszystkich obszarów, które powiązane są z funkcjonowaniem żywej komórki. Dotyczy to chociażby mikoorganizmów, roślin, ryb, owadów, ssaków na różnym poziomie ewolucyjnym, w tym oczywiście także samego człowieka. Badanie mniej skomplikowanych organizmów żywych często przekłada się na osiąganie postępów w zrozumieniu reakcji zachodzących chociażby u ludzi, jak np. przy wykonywaniu badań nad drożdżami oraz bakteriami stworzono teorie wyjaśniające schematy związane z regulacją aktywności enzymów oraz genów u człowieka, a z kolei badania genów wirusów pozwoliły w lepszym stopniu zrozumieć schemat powstawania niektórych typów komórek nowotworowych. Proste organizmy stanowią również podwaliny pod powstanie działu zajmującego się rekombinacją DNA (wykorzystano tutaj chociażby możliwości multiplikacji żywych komórek oraz łatwość pozyskania materiału genetycznego).

Rola biochemii w innych dziedzinach

Biochemia jako nauka przenika również we wszystkie dziedziny przyrodnicze, jej kluczową rolę doceniają również osoby zajmujące się na co dzień medycyną.

• W genetyce – struktura oraz procesy zachodzące w kwasach nukleinowych;
• W fizjologii – dziedzina ta jest stricte powiązana z biochemią, gdyż bada funkcjonowanie całego organizmu;
• W immunologii – szerokie zastosowanie technik biochemicznych;
• W farmacji oraz farmakologii – biochemia pozwala na lepsze zrozumienie interkacji zachodzących między poszczególnymi lekami;
• W toksykologii – analizowanie interakcji, w jakie wchodzą związki klasyfikowane jako toksyny i trucizny;
• W patologii – dzięki biochemii naukowcy potrafią lepiej zrozumieć kwestie związane z przyczyną powstawania stanów zapalnych czy też uszkodzeń komórek;
• W botanice, zoologii oraz botanice – powszechne wykorzystywanie metod biochemicznych.

Dzięki coraz szerszemu zastosowaniu biochemii w różnych gałęziach medycyny przyczynia się do uzyskiwania stałego postępu w badaniach oraz odkrywaniu coraz to nowych zależności.