Ludzkie serce umiejscowione jest w specjalnym worku – osierdziu. Pełni ono funkcję ochronną. Na skutek różnego rodzaju czynników może dojść do jego zapalenia – stanu, który w sposób bezpośredni zagraża naszemu zdrowiu oraz życiu.

Jak objawia się zapalenie osierdzia?

Do typowych objawów zapalenia osierdzia zalicza się:

• wysoką gorączkę;
• ból zlokalizowany w klatce piersiowej, najczęściej w pobliżu mostka;
• dolegliwości bólowe nasilające się w czasie poruszania się i nawet najmniejszych ruchów klatki piersiowej;
• uporczywy kaszel;
• duszności, trudność ze złapaniem tchu.

Do wymienionych dochodzą objawy ogólne:

• silne osłabienie;
• nadmierna potliwość;
• dreszcze.

Osoby, które padły ofiarą zapalenia osierdzia mają trudność z wykonaniem nawet najdrobniejszej czynności.

Diagnostyka zapalenia osierdzia

W celu potwierdzenia zapalenia osierdzia lekarz może zlecić szereg badań. Najbardziej podstawowe to analiza krwi. W przypadku tej choroby stwierdza się:

• podwyższony poziom OB;
• podwyższony poziom CRP;
• leukocytozę, czyli zbyt dużą liczbę białych krwinek.

Wykonać należy także EKG. Stwierdza się zmiany w zakresie:

• odcinka ST;
• odcinka PQ;
• załamka T.

Pomocne w diagnozie oraz ocenie zmian jest badanie RTG klatki piersiowej oraz echo serca. Ukazują one obecność płynu w worku osierdziowym oraz pokazują, czyli w sercu zaszły jakieś morfologiczne zmiany.

Wykonanie tomografii komputerowej to jedyny sposób na ocenienie gęstości płynu. Dzięki temu lekarz otrzymuje informację, co jest przyczyną choroby. W sytuacjach o dużym stopniu wątpliwości wykonać można biopsję osierdzia.

Leczenie zapalenia osierdzia i powikłania

W pierwszym rzucie podaje się niesteroidowe leki przeciwzapalne. Stosuje się również kolchicynę, która nie tylko leczy ostre zapalenie, ale również skutecznie chroni przed jego nawrotem. Jeżeli wymienione leki nie przynoszą efektu, konieczne jest zastosowanie glikokortykosteroidów. Możliwe jest wdrożenie antybiotykoterapii, ale jest ona skuteczna tylko wtedy, kiedy zapalenie osierdzia ma podłoże bakteryjne.

Jeżeli w worku osierdziowym nagromadziło się dużo płynu lub lekarz podejrzenia ropny charakter treści wydzielniczej, konieczne jest wykonanie perikardiocentezy, czyli nakłucia worka osierdziowego.

Nieleczone zapalenie osierdzia może doprowadzić do poważnych zaburzeń pracy serca. W takim wypadku jednym rozwiązaniem może okazać się przeszczep od zmarłego dawcy. Niestety, donacja narządów jest w Polsce ciągle zbyt mała. Czas oczekiwania na narząd może być niezwykle długi. Wielu chorych nie doczekuje się swojej szansy. Warto o tym pamiętać zanim zdecydujemy się na zlekceważenie objawów ze strony układu krążenia.